विज्ञान र प्रविधि

Written by: Aliza Sherchan - 29048, Grade VIII

Posted on: 10 July, 2024

विज्ञान र प्रविधि यस युगको मुख्य आधार हुन् । विज्ञान र प्रविधिले मानव जीवनलाई सरल, सहज र सुरक्षित बनाएकाे छ । विज्ञान र प्रविधिले समाजलाई पूर्वनिर्धारित बनाउने नीति स्टिमेलेट गरेको छ । विज्ञान र प्रविधिले समाजको सम्पूर्ण पक्षलाई समृद्ध बनाउने लक्ष्य लिएको छ । विज्ञानले मानव सभ्यतामा अर्थपूर्ण परिवर्तन गरेको युगमा विज्ञानको योगदान कुनै सस्तो भएको छैन । हामीले प्रविधिका माध्यमबाट प्राकृतिक स्रोतहरू पत्ता लगाएका छौँ । यसमा विभिन्न रोगको निदान र उपचार सम्भव हुन्छ । भ्याक्सिनको विकासले महामारिहरूलाई नियन्त्रण गरेका छन् । प्रविधिले विज्ञानको उपलब्धिहरू व्यवहारमा परिणत गर्छ । 

प्रविधिको विकासमा विज्ञानले मानव जीवन प्रयोजन गरिएको छ । कम्प्युटर, इन्टरनेट, मोबाइल आदिले हाम्रो दैनिक जीवन स्पर्धै बनाउने छन् । शिक्षा, सञ्चार, स्वास्थ्य, कृषि, उद्याेग आदिमा प्रविधिको प्रभाव उल्लेखनीय छ । विज्ञान र प्रविधि आजको युगको मुख्य आधार हो । यसले मानव जीवनलाई सरल, सहज र सुरक्षित बनाउन महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ । विज्ञानले मानव सभ्यतामा अभूतपूर्व परिवर्तन ल्याएको छ ।  विज्ञानको माध्यमबाट हामीले प्राकृतिक स्रोतहरूको उपयोग गर्न सिकेका छौँ । चिकित्सा विज्ञानमा भएको प्रगति उदाहरणीय छ । विभिन्न रोगहरूको निदान र उपचार सम्भव भएको छ । भ्याक्सिनको विकासले थुप्रै महामारिहरूलाई नियन्त्रणमा ल्याएको छ । प्रविधिले विज्ञानको उपलब्धिहरूलाई व्यवहारमा परिणत गर्न मद्दत गर्दछ । प्रविधिको विकासले मानव जीवनलाई अत्यन्त सरल र सुविधाजनक बनाएको छ । कम्प्युटर, इन्टरनेट, मोबाइल फोन जस्ता प्रविधिहरूले हाम्रो दैनिक जीवनलाई सहज बनाएका छन् । शिक्षा, सञ्चार, स्वास्थ्य, कृषि, उद्योग आदिमा प्रविधिको प्रभाव उल्लेखनीय छ । शिक्षा क्षेत्रमा प्रविधिको योगदान अविस्मरणीय छ । ई-लर्निङ्ग प्लेटफर्महरूको माध्यमबाट विद्यार्थीहरूलाई गुणस्तरीय शिक्षा प्राप्त गर्न सजिलो भएको छ । अनलाइन कक्षाहरू, वेबिनारहरू, भिडियो लेक्चरहरू र अन्य अनलाइन स्रोतहरूले विद्यार्थीहरूको अध्ययनलाई प्रभावकारी बनाएका छन् । सञ्चार क्षेत्रमा प्रविधिले क्रान्तिकारी परिवर्तन ल्याएको छ । इन्टरनेटको विकासले विश्वलाई एक सानो गाउँमा परिणत गरिदिएको छ । मानिसहरू एक-अर्कासँग सजिलैसँग जडित हुन सक्छन् । सामाजिक सञ्जालहरूको माध्यमबाट मानिसहरू बिचको दूरी हटेको छ । समाचार, जानकारी र मनोरञ्जनका लागि इन्टरनेट मुख्य स्रोत बनेको छ । स्वास्थ्य क्षेत्रमा प्रविधिको योगदान महत्त्पूर्ण छ । आधुनिक चिकित्सा उपकरणहरूको विकासले रोगहरूको पहिचान र उपचारमा सहजता ल्याएको छ । टेलिमेडिसिन सेवाहरूको माध्यमबाट दूर्गम स्थानहरूमा पनि विशेषज्ञ चिकित्सकहरूको सल्लाह लिन सकिन्छ । कृषि क्षेत्रमा प्रविधिको प्रयोगले उत्पादनशिलता बढाएको छ । आधुनिक कृषि उपकरणहरूको प्रयोगले खेतीपातीमा समय र श्रमको बचत भएको छ । जलवायु परिवर्तनको अध्ययन गरेर प्रविधिको माध्यमबाट खेती प्रणालीलाई सुधार्न सकिन्छ । औद्योगिक क्षेत्रमा प्रविधिको प्रयोगले उत्पादन प्रक्रियामा सुधार ल्याएको छ । स्वचालित  रोबोटिक्सको प्रयोगले उत्पादनशिलता र गुणस्तरमा वृद्धि भएको छ । प्रविधिको माध्यमबाट थुप्रै नयाँ रोजगारीका अवसरहरू सिर्जना भएका छन् । 

विज्ञान र प्रविधिको विकाससँगै केही चुनौतीहरू पनि छन् । प्रविधिको अत्याधिक प्रयोगले मानिसहरूलाई आलसी बनाएको छ । सामाजिक सञ्जालहरूको दुरुपयोगले व्यक्तिगत गोपनीयताको हनन भएको छ । वातावरणीय प्रदूषण र प्राकृतिक स्रोतहरूको दुरुपयोग पनि एक चुनौतीको रूपमा उभिएको छ । विज्ञान र प्रविधिले मानव जीवनलाई सहज, सुरक्षित र समृद्ध बनाएको छ । यसको सही र सन्तुलित प्रयोगले भविष्यमा अझै धेरै फाइदा दिलाउन सक्छ । हामीले यसको सकारात्मक पक्षलाई प्रोत्साहित गर्दै नकारात्मक पक्षलाई न्यूनीकरण गर्न सचेत रहनुपर्दछ । विज्ञान र प्रविधिको सदुपयोगले समाजलाई समृद्ध र प्रगतिशील बनाउने दिशामा अघि बढ्न सकिन्छ ।