बुद्ध जयन्ती

Written by: Avilasha Manandhar - 33023, Grade V

Posted on: 13 June, 2024

बुद्ध जयन्ती एक विशेष दिन हो । जसलाई गौतम बुद्धको जन्म, ज्ञान प्राप्ति र मृत्युको सम्झनामा मनाइन्छ । गौतम बुद्धलाई शान्ति, ज्ञान, र दयाका प्रतीक मानिन्छ । यो पर्व वैशाख पूर्णिमाको दिन मनाइन्छ अर्थात् अप्रिल वा मे महिनामा पर्छ । यस दिनले नेपाल, भारत लगायत संसारभरिका बौद्ध धर्मावलम्बीहरूको लागि ठूलो महत्त्व राख्छ।

 

लुम्बिनी, नेपालमा जन्मिएका सिद्धार्थ गौतमले आफ्नो जीवनको उद्देश्य खोज्न राजमहल छोडे । उनले राजकुमारको सुखद जीवन त्यागेर तपस्या र साधनाको मार्ग रोजे । धेरै वर्षको तपस्यापछि उनले बोध गया, भारतमा बोधि वृक्ष मुनि ज्ञान प्राप्त गरे र बुद्ध बने । उनले संसारलाई सही मार्ग देखाउने शिक्षाहरू दिन थाले । उनका शिक्षाहरूले अहिंसा, करुणा, र सत्यको महत्त्व बताउँछन्।

 

बुद्ध जयन्तीको दिन, मानिसहरू मन्दिरहरूमा जान्छन्, बुद्धको मूर्ति वा चित्रमा फूल र दीप जलाउँछन् । विशेष पूजा र ध्यान कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छ । यो दिनमा, बुद्धका शिक्षाहरू पढ्न र अनुसरण गर्न प्रेरित गरिन्छ । मानिसहरू एकअर्कामा मिठाई र प्रसाद बाँडेर खुशी साटासाट गर्छन् । धेरै स्थानमा र्याली र सभाहरू पनि आयोजना गरिन्छ । जहाँ बुद्धका उपदेशहरूको चर्चा गरिन्छ । बच्चाहरूलाई पनि बुद्धका जीवनकथा र शिक्षाहरू बताइन्छ । जसले उनीहरूलाई नैतिक शिक्षा प्रदान गर्छ ।

 

यो पर्व केवल नेपाल र भारतमा मात्र नभएर संसारभरिका बौद्ध धर्मावलम्बीहरूद्वारा मनाइन्छ । बुद्ध जयन्तीले हामीलाई शान्ति र मेलमिलापको महत्त्व सम्झाउँछ । यस दिनले सबैलाई दया, सहानुभूति र प्रेमको बाटोमा हिँड्न प्रेरित गर्छ । साना बालबालिकाहरूलाई बुद्धका शिक्षाहरू र जीवनकथाबाट धेरै सिक्न मिल्छ । यसरी, बुद्ध जयन्ती एउटा महान् पर्व हो । जसले सम्पूर्ण मानव जातिलाई एकतामा बाँध्न मद्दत गर्छ ।

 

बुद्ध जयन्तीको अवसरमा धेरै स्थानमा वृक्षारोपण कार्यक्रमहरू पनि आयोजना गरिन्छ । यसले वातावरण संरक्षणको सन्देश दिन्छ । मानिसहरू आफूले जानेका राम्रा कार्यहरू गर्न प्रेरित हुन्छन् । यो पर्वले समाजमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउने उद्देश्य राख्छ । गौतम बुद्धको जीवन र शिक्षाले हामीलाई सधैं प्रेरणा दिन्छन् र सही मार्गमा हिँड्न मार्गदर्शन गर्छ । यसरी, बुद्ध जयन्तीले हामीलाई शान्ति, प्रेम र एकताको सन्देश दिन्छ।

 

यस दिनको महत्त्वलाई अझ बढाउन विद्यालय र अन्य शैक्षिक संस्थाहरूमा विभिन्न प्रतियोगिताहरू जस्तैः चित्रकला प्रतियोगिता, निबन्ध लेखन, र वक्तृत्व प्रतियोगिताहरू पनि आयोजना गरिन्छ । यसले विद्यार्थीहरूलाई बुद्धका आदर्शहरू बुझ्न र अनुसरण गर्न प्रेरित गर्छ । यस प्रकार, बुद्ध जयन्तीले सम्पूर्ण समाजमा नैतिकता र मानवताको सन्देश फैलाउँछ । ​​