Written by: Roshan Chataut - 28033, Grade IX
Posted on: 11 June, 2024
शिक्षा कुनै पनि समाजको प्रगतिको आधार हो । शिक्षाले व्यक्तिलाई ज्ञान, सीप र मूल्यहरू प्रदान गर्दछ जसले गर्दा उनीहरू आफ्नो जीवनलाई प्रभावकारी ढङ्गले सञ्चालन गर्न सक्षम हुन्छन्। विद्यालय, कलेज र विश्वविद्यालयहरूले दिने औपचारिक शिक्षाका साथसाथै जीवनका विभिन्न अनुभवहरू र दैनिक जीवनका घटनाहरूबाट पनि शिक्षा प्राप्त गर्न सकिन्छ । घरपरिवार, साथीभाइ र समाजबाट सिकिएका कुराहरूले पनि शिक्षामा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्दछन् । यसरी प्राप्त गरिएको ज्ञानले व्यक्तिलाई आत्मनिर्भर बनाउँछ र उनको व्यक्तित्व विकासमा योगदान पुर्याउँछ।
शिक्षाले व्यक्तिलाई समाजको सक्रिय सदस्य बनाउँछ । शिक्षित व्यक्तिहरू आफ्नो जिम्मेवारी र अधिकारलाई राम्रोसँग बुझ्न सक्षम हुन्छन् र समाजका नियम, कानुन र मान्यताहरूलाई आदर गर्छन्। यसले समाजमा शान्ति, सद्भावना र अनुशासनको स्थापनामा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। शिक्षाको माध्यमबाट मानिसहरूले नयाँ-नयाँ प्रविधि, विज्ञान र कलाका कुराहरू सिक्न सक्छन् जसले समाजको प्रगतिमा योगदान पुर्याउँछ । शिक्षाले गरिबी, बेरोजगारी र असमानतालाई कम गर्न पनि ठूलो भूमिका खेल्छ । शिक्षित व्यक्तिहरू राम्रो रोजगारीका अवसरहरू प्राप्त गर्न सक्षम हुन्छन्, जसले गर्दा उनीहरूको आर्थिक अवस्था सुधार हुन्छ र समाजमा आर्थिक समानता स्थापनामा मद्दत पुर्याउँछ।
शिक्षाको महत्त्व केवल आर्थिक र सामाजिक क्षेत्रमा मात्र सीमित छैन । यसले व्यक्तिको मानसिक, शारीरिक र भावनात्मक विकासमा पनि महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ। शिक्षाले मानिसलाई आत्मविश्वास, आत्मसम्मान र आत्मनिर्भरता प्रदान गर्दछ। यसले व्यक्तिको सोचाइलाई फराकिलो बनाउँछ र उनीहरूलाई आफ्नो लक्ष्य प्राप्त गर्न प्रेरित गर्दछ। शिक्षाले मानिसलाई जीवनका चुनौतीहरू सामना गर्न सक्षम बनाउँछ र उनीहरूलाई समस्याहरूको समाधान गर्न सिर्जनशील सोच प्रदान गर्दछ। शिक्षा जीवनको हरेक पाटामा अपरिहार्य छ र यसको महत्त्व कहिल्यै घट्दैन । शिक्षाले व्यक्ति र समाज दुवैको समग्र विकासका लागि अनिवार्य भूमिका खेल्छ।
यसरी शिक्षा व्यक्ति मात्र होइन, सम्पूर्ण समाजको प्रगतिको लागि अनिवार्य छ । शिक्षाले व्यक्तिलाई सजग, सुसंस्कृत र जिम्मेवार नागरिक बनाउँछ जसले समाजमा सकारात्मक परिवर्तन सम्भव हुन्छ। शिक्षाको महत्त्वलाई बुझेर हरेक व्यक्तिले यसलाई प्राथमिकतामा राख्नु आवश्यक छ । शिक्षाका लागि सरकार, समाज र हरेक परिवारले ठोस कदम चाल्नुपर्छ । शिक्षित समाज नै सशक्त समाज हो र शिक्षाको महत्त्वलाई हामीले सधैँ सम्झनु पर्दछ । शिक्षाले समाजलाई नयाँ उचाइमा पुर्याउन सक्छ, जहाँ प्रत्येक व्यक्ति आत्मनिर्भर, सक्षम र समृद्ध हुनेछ । शिक्षा नै हाम्रो उज्ज्वल भविष्यको कुञ्जी हो ।
