Written by: Saurav Phuyal - 24035, Grade XI
Posted on: 15 March, 2023
नियम वा कानुनविरुद्ध नैतिकता पतन हुने गरी घुस खाई पक्षपातपूर्ण निर्णय र व्यवहार गर्ने काम, भ्रष्ट मनसाय वा घुसखोरीको काम नै भ्रष्टाचार हो । भ्रष्टाचार एक गम्भीर समस्या हो जसले विश्वभरका समाज र अर्थतन्त्रलाई असर गर्छ । यसलाई व्यक्तिगत लाभको लागि शक्ति वा पदको प्रयोगको रूपमा परिभाषित गरिएको छ, र यसले धेरै रूपहरू लिन सक्छ, जस्तै घुसखोरी, नातावाद, र धोखाधडी।
भ्रष्टाचारले समाजमा नराम्रो असर पार्न सक्छ । यसले कानुनी शासनलाई कमजोर बनाउँछ । सरकार र संस्थाहरू माथिको जनविश्वासलाई घटाउँछ र आर्थिक असमानता र गरिबी निम्त्याउन सक्छ । थप रूपमा, भ्रष्टाचारले स्वास्थ्य सेवा, शिक्षा, राेजगार र विकास निर्माणका पूर्वाधार जस्ता आवश्यक सेवाहरूमा पहुँचको अभावलाई पनि निम्त्याउन सक्छ । व्यापारमा भ्रष्टाचारले स्वच्छ प्रतिस्पर्धाको अभाव निम्त्याउन सक्छ । यसले साना र मझौला उद्यमहरूलाई प्रतिस्पर्धा गर्न पनि गाह्रो बनाउन सक्छ । भ्रष्टाचारले अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धमा पनि नकारात्मक असर पार्न सक्छ । यसले विदेशी लगानी र सहायता गुम्न सक्छ ।
भ्रष्टाचार विरुद्ध लड्न, व्यक्ति, व्यवसाय र सरकारको लागि पारदर्शिता, जवाफदेहिता, र निष्ठा प्रवर्द्धन गर्न महत्त्वपूर्ण छ । यसमा बलियो भ्रष्टाचार विरोधी कानुन र संस्थाहरू सिर्जना गर्ने, सरकारी र व्यवसायिक गतिविधिहरूमा पारदर्शिता बढाउने, र निष्ठा र नैतिक व्यवहारको संस्कृति प्रवर्द्धन गर्ने जस्ता उपायहरू अपनाउनु आजकाे आजकाे आवश्यकता हाे । सार्वजनिक पद वा कुनै पदकाे दुरूपयाेग गरी कसैले भ्रष्टाचार गरेकाे शङ्का लागेमा भ्रष्टाचारविरुद्ध उजुरी दिनुपर्छ । यसलाई थप कमजाेर बनाउन वा निरूत्साहित गर्न भ्रष्टाचार विरोधी कडा नीतिहरू र अभ्यासहरू अपनाउनु पर्छ । राज्यले नियमित आन्तरिक लेखा परीक्षणका काम गर्न सक्छन् ।
अन्त्यमा, भ्रष्टाचार एक गम्भीर र जटिल समस्या हो जसले विश्वभरका समाज र अर्थतन्त्रलाई असर गरेकाे छ । त्यसैले भ्रष्टाचार गर्नु जघन्य अपराध हो । हाल नेपालमा भ्रष्टाचारले जरो गाडेर बसेको छ । सरुवा रोगजस्तै चारैतिर व्याप्त रूपमा फैलिएर रहेको छ । नेपालको कुनै पनि क्षेत्र भ्रष्टाचारको जालोबाट अछुतो छैन । पारदर्शिता, जवाफदेहिता र इमान्दारी प्रवर्द्धन गरेर, व्यक्ति, समाज, सरकार र सम्बन्धित निकायले भ्रष्टाचार विरुद्ध लड्न र अझ न्यायपूर्ण र समतामूलक समाज निर्माण गर्न मिलेर काम गर्न सकेमा याे समस्या कम पक्कै हुनेछ ।
