Written by: Kriti Nepal - 24010, Grade X
Posted on: 22 March, 2022
'साइबर क्राइम' भन्नाले ठगी, पहिचान चोरी, ह्याकिङ, गोपनीयताको उल्लङ्घन आदि जस्ता गैरकानुनी कार्यलाई बुझाउँछ । साइबर अपराधलाई कम्प्युटर क्राइम पनि भनिन्छ । साइबर क्राइमबारे हाल लगभग सबैलाई केही हदसम्म थाह भएकाे हुनुपर्छ । वर्तमान युगमा मानिसहरूकाे पहुँच इन्टरनेटमा बढ्दै जानु र यसतर्फ सचेत नहुनुले साइबर क्राइम बढिरहेको छ। साइबर अपराधले कसैको सेवा र आर्थिक काराेबारलाईसमेत हानी पुर्याउन सक्छ। डिजिटल डाटा उपलब्ध भएमा जुनसुकै ठाउँमा साइबर अपराध हुन सक्छ। अनलाइन साइबर अपराध गर्ने व्यक्तिलाई ‘साइबर अपराधी’ भनिन्छ। साइबर अपराधबाट बच्न विभिन्न उपायहरू अपनाउन सकिन्छः
नेपाल सरकारले साइबर कानुनलाई अनलाइन प्लेटफर्म सञ्चालन गर्न आवश्यक कानुनको रूपमा परिभाषित गरेकाे छ । यो धेरै महत्त्वपूर्ण छ किनकि यसले इन्टरनेटमा कानुनी मुद्दाहरू नियन्त्रण गर्न मद्दत गर्दछ। नेपाल सरकारले ‘द इलेक्ट्रोनिक ट्रान्जेक्शन एण्ड डिजिटल सिग्नेचर ऐन–अर्डिनन्स’ नामले चर्चित साइबर कानुन पारित गरिसकेको छ । यसले इन्टरनेट र कुनै पनि अनलाइन प्लेटफर्मका कार्यमा निगरानी गरिरहेकाे हुन्छ । यसले मुख्यतया साइबर अपराधसँग सम्बन्धित मुद्दाहरूबारे हेर विचार गर्ने काम गर्दछ ।
