Logo

Student Corner

वातावरण र प्राणी

Written by: Aayan Basnet - 25019, Grade IX

Posted on: 23 November, 2021

यस पृथ्वीमा बस्ने सबै जीवित प्राणी वातावरणमा रहन्छन् । जमिन र पानी जहाँ बसे पनि तिनीहरू वातावरणका अंश हुन् । वातावरणमा हावा, पानी, सूर्यको किरण, बोटबिरुवा, जनावर आदि रहन्छन् । यसबाहेक पृथ्वीलाई ब्रह्माण्डमा जीवनलाई समर्थन गर्ने एक मात्र ग्रह मानिन्छ । हामीले वातावरणको वास्तविक मूल्य बुझ्न सक्दैनौँ । तर हामी यसको महत्त्वबारे केही अनुमान गर्न सक्छौंँ जसले हामीलाई यसको महत्त्व बुझ्न मद्दत गर्न सक्छ । वातावरणमा जीवित वस्तुहरूलाई स्वस्थ राख्न यसले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छ । त्यस्तै गरी यसले पारिस्थितिक सन्तुलन कायम राख्छ । यसले खाना, आश्रय, हावा प्रदान गर्दछ, र सबै मानवका आवश्यकताहरू पूरा गर्दछ चाहे ठुलो हाेस् वा सानो । यसबाहेक मानवको सम्पूर्ण जीवन समर्थन पूर्णतया वातावरणीय कारकहरूमा निर्भर गर्दछ । थप रूपमा यसले पृथ्वीमा विभिन्न जीवन चक्रहरू कायम राख्न मद्दत गर्दछ । सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण कुरा हाम्रो वातावरण प्राकृतिक सौन्दर्यको स्रोत हो र शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्य कायम राख्न आवश्यक छ । वातावरणले हामीलाई अनगिन्ती फाइदाहरू दिन्छ । जङ्गल, रुख, जनावर, पानी र हावासँग तिनीहरू जोडिएका छन् । जङ्गल र रूखले हावालाई शुद्ध बनाउँछन् । हानिकारक ग्याँसहरू आफूले लिन्छन् । 
बाढी पहिराेकाे जाेखिम कम हुन्छ । प्राकृतिक सन्तुलन कायम गर्दछ । यसबाहेक वातावरणले यसको कार्यप्रणालीमा इकोसिस्टमको लागि महत्त्वपूर्ण कार्य गर्दछ । यसले पृथ्वीमा संस्कृति र जीवनको गुणस्तर कायम राख्छ । वातावरणले दैनिक हुने विभिन्न प्राकृतिक चक्रहरूलाई नियमन गर्छ । यी चक्रहरूले जीवित चीजहरू र वातावरण बीचको प्राकृतिक सन्तुलन कायम राख्न मद्दत गर्दछ । यदि वातावरणीय सन्तुलन बिग्रियाे भने वातावरणीय ह्रास निम्तिनुका साथै मानवका गतिविधिहरूमा नकारात्मक असर पर्छ  ।   मानवका गतिविधिले पृथ्वीको सतहमा थप दबाब दिइरहेको छ जसले अप्राकृतिक रूपमा धेरै प्रकोपहरू निम्त्याउँदै छ। मानिसले प्राकृतिक स्रोतहरू केही वर्षभित्र पृथ्वीबाट लोप हुने गतिमा प्रयोग गरिरहेकाे छ ।
अन्त्यमा वातावरण यस्ताे चिज हाे जसले हामीलाई जीवित राख्न सहयाेग गर्छ । वातावरणविना यस पृथ्वीका कुनै पनि प्राणी जीवित रहन सक्दैनन् । त्यसैले सबैले वतावारणको संरक्षण गर्नुपर्छ । वातावरणलाई दूषित पार्नु हुँदैन । वातावरण बिग्रियो भने सम्पूर्ण प्राणी सङ्कटमा पर्दै जान्छन्  । तसर्थ यसको संरक्षण गर्नु हामी सबैको दायित्व हो ।