प्राकृतिक संसाधन

Written by: Bipana Shrestha - 2023003, Grade IX

Posted on: 24 December, 2020

प्रकृतिमा रहेका सबै चीजहरू जुन जीवित जीवहरूले उनीहरूको बाँच्न र विकासको लागि प्रयोग गर्दछन् तिनीहरूलाई प्राकृतिक संसाधन भनिन्छ। उदाहरणका लागि बिरुवाहरू, जनावरहरू, सूर्यको किरण, पानी, खनिजहरू, र जीवाश्म ईन्धनहरू। यी प्राकृतिक संसाधनहरू उनीहरूको प्राकृतिक अवस्थामा रहन्छन् यदि उनीहरूले मानव शोषण गर्दैनन् र यदि कुनै प्राकृतिक प्रकोप देखा पर्दैन भने प्रकृतिमा चलिरहेका प्राकृतिक प्रक्रियाहरूले यी संसाधनहरूबिच सन्तुलन कायम गर्न मद्दत गर्दछ। तिनीहरूलाई विनाश वा गिराउनबाट पहिले सुरक्षित राख्छ। यदि प्राकृतिक संसाधनहरू सही रूपमा उपयोग नगरिएमा, तिनीहरूबीच सन्तुलन हुँदैन । प्राकृतिक स्रोतहरूको उपयोगलाई तिनीहरूको प्राकृतिक पुनर्जन्म र पुनर्स्थापना प्रक्रियामा हस्तक्षेप नगरी प्राकृतिक स्रोतहरूको संरक्षण भनेर चिनिन्छ। मानव अस्तित्व प्राकृतिक संसाधनहरूमा भर पर्दछ, तर सबै प्राकृतिक संसाधनहरू नवीकरणीय हुँदैनन्। हामीले खाने खाना र पानी, हामीले सास फेर्ने हावा र आश्रय हामी सबैले प्राकृतिक स्रोतबाट नै प्राप्त  गर्छौं। त्यसैले हामीले ग्रह र मानवजातिको स्वास्थ्य र दीर्घायूलाई प्रोत्साहित गर्ने कुराको संरक्षणको लागि कदमहरू चाल्नै पर्छ। मानव गतिविधि, मुख्यतया जीवाश्म इन्धन जस्ता अपरिवर्तनीय स्रोतहरूको प्रयोग, जलवायु परिवर्तनसमेत  यसमै भर परेकाे छ। हाम्रा प्राकृतिक स्रोतहरूको संरक्षण गरेर हामी ग्रीन हाउस ग्यास उत्सर्जन घटाउन सक्छौं र हाम्रो प्राकृतिक वातावरणमा अझ बढी सकारात्मक प्रभाव पार्न सक्छौं।

हामी हाम्रा घरमा प्रयोग हुने विभिन्न वस्तुहरूकाे न्युनतम प्रयोग गरेर प्राकृतिक संसाधनहरूको संरक्षण गर्न सक्छौं। उदाहरणकाे लागि विद्युतीय उपकरणहरू प्रयोग नभएकाे अवस्थामा बन्द गर्न सक्छाैँ ।कतिपय व्यक्तिहरू दाँत सफा गर्दा धाराे खुलै राख्ने गर्छन् । प्रयोग विहीन अवस्थामा  धाराे बन्द गर्नाले पानी बचत हुन्छ । त्यस्तै प्लास्टिकको झोलाको सट्टा कपडा झाेलाहरू  प्रयोग गर्न सक्छाैँ ।प्राकृतिक संसाधनकाे समुचित प्रयाेग मानव र प्रकृति दुवैकाे हितमा हुने कुरामा कुनै दुई मत छैन  ।